દરેક માણસનું પોતાનું એકાંત હોવું જોઈએ !

ચિંતનની પળે - કૃષ્ણકાંત ઉનડકટ

અળગા થવાની વાત, મહોબ્બત થવાની વાત, બંને છે છેવટે તો નજાકત થવાની વાત,

પાસે રહું તો ભય કે વિખૂટા પડી જશું, આઘે રહીને માંડું છું અંગત થવાની વાત.

-હરીન્દ્ર દવે

આખા દિવસમાં એવો કયો સમય હોય છે જ્યારે તમે તમારી સાથે હોવ છો? બહુ ઓછો સમય માણસ પોતાના માટે કાઢે છે. માણસ સોશિયલ છે. હંમેશાં એવું કહેવાતું આવ્યું છે કે માણસે પોતાના લોકો માટે સમય કાઢવો જોઈએ. આવી જ એક હકીકત એ છે કે દરેક માણસે પોતાના માટે પણ સમય ફાળવવો જોઈએ. તમે યાદ કરો,છેલ્લે ક્યારે તમે તમારી સાથે હતા? ક્યારે તમે તમારા અને માત્ર તમારા જ વિચારો કર્યા? ક્યારે તમે તમારી જાત સાથે સંવાદ કર્યો? ક્યારે તમે જ તમારી જાતને સવાલો કર્યા? તમારા સંવાદ વખતે તમારી જાતે તમને શું જવાબ આપ્યા?

આમ તો એવું જ લાગે કે એમાં વળી શું નવું છે? દરેક માણસ પોતાના વિશે વિચાર કરતો જ હોય છે. હા, વિચાર કરતો હોય છે પણ આ વિચારમાં કાં તો ચિંતા હોય છે, કાં તો પ્લાનિંગ હોય છે, કાં તો ગણતરીઓ હોય છે, કાં તો તમન્નાઓ પૂરી કરવાના વિચારો હોય છે અને કાં તો સફળ થવાના પ્રયત્નો હોય છે. કેટલાં લોકો એવા વિચાર કરે છે કે હું ખુશ છું? હું સુખી છું? મારી સંવેદનાઓ પૂરેપૂરી સક્રિય છે? હું દરેક ક્ષણને જીવી શકું છું? હું ખરેખર ભયમુક્ત છું? મને જીવવાનો આનંદ આવે છે? હું જે કરું છું એ વાજબી છે? મારા જીવનનો મતલબ એ જ છે જે રીતે હું જીવું છું?

ચલો, એક કામ કરો. આ બધા જ સવાલ તમારી જાતને પૂછો અને જવાબ મેળવો. આ જવાબ કાં તો 'હા'માં હશે અથવા તો 'ના'માં હશે. તમને એ વાત સમજાય છે કે હા છે તો શા માટે અને ના છે તો શું ખૂટે છે? તમને જે વ્યક્તિ ખુશી, આનંદ, ઉત્સાહ, પ્રેરણા, સુખ આપે છે એના પ્રત્યે તમે કેટલા સભાન છો? કોઈ તમારા માટે વિચારતું હોય છે, તમારી ચિંતા કરતું હોય છે, તમારા માટે સમય આપતું હોય છે અને સરવાળે તમને પ્રેમ કરતું હોય છે. તમે એના માટે શું કહો છો? ધ્યાન રાખવું, સગવડ પૂરી પાડવી, જોઈતું હોય એ લાવી આપવું, કોઈ ચીજની કમી લાગવા ન દેવી, ગિફ્ટ આપવી એ બધંુ આપણે કરતાં હોઈએ છીએ પણ આપણી વ્યક્તિને સલામતી લાગે એવુ કંઈ કરીએ છીએ? સલામતી એટલે ઇમોશનલ સિક્યોરિટી. એક વ્યક્તિ છે જે મને સતત પ્રેમ કરે છે એવું તમારા વિશે કોઈ માને છે ખરું? આપણે વ્યવહારોમાં સતર્ક હોઈએ છીએ પણ વર્તનમાં સહજ હોઈએ છીએ ખરાં?

સફળતા વખતે આપણે અભિનંદન આપી દઈએ છીએ પણ નિષ્ફળતા વખતે આપણે એને સમજી શકીએ છીએ? કોઈને સમજવા માટે પહેલાં તો આપણે આપણને સમજવા જોઈએ અને આ સમજ કેળવાય એટલા માટે જ પોતાની જાત સાથે રહેવાની જરૂર ઊભી થતી હોય છે. માણસ આખી દુનિયાને ઓળખતો હોવાનો દાવો કરતો રહે છે પણ પોતાને જ પૂરેપૂરો ઓળખતો હોતો નથી. બધાં કહેતાં ફરે છે કે મને ખબર છે, હું સમજું છું, હું એજ્યુકેટેડ છું, હું કંઈ બોઘો નથી, ભગવાને મને પણ બુદ્ધિ આપી છે. કોઈ પોતાની જાતને નબળી સમજતું નથી. સમજવી પણ ન જોઈએ. જો કે પોતાની જાતનું મૂલ્યાંકન તો કરતા જ રહેવું જોઈએ. બહુ ઓછા લોકો પોતાની જાતનું સાચું મૂલ્યાંકન કરી શકતા હોય છે. પોતાની સજ્જતા માપવી એ ત્રાજવામાં કોઈ વસ્તુ તોળવા જેવી સરળ વાત નથી કે જે ભારે હશે એ પલ્લું નમી જશે. તેનું કારણ એ હોય છે કે એ સમયે બંને બાજુ આપણે જ હોઈએ છીએ. તમારે જ તમારી પરીક્ષા કરવાની હોય છે અને તમારે જ માર્ક્સ આપવાના હોય છે, તમારે જ કેસ ચલાવવાનો હોય છે અને તમારે જજ બનવાનું હોય છે. પોતાના માટે તટસ્થ રહેતા બહુ ઓછા લોકોને એ આવડતું હોય છે. તમારું એકાંત જ તમને તમારા વિશે ઘણી બધી વાતો કરતું રહે છે. લોકો વિચારતા હોય છે બીજું અને કરતાં હોય છે બીજું, સિદ્ધાંત એક હોય છે અને શરત બીજી, આદર્શ એક હોય છે અને અમલ બીજો. સારા ખોટાની સમજ પણ હોય છે, પરંતુ આ બેમાંથી આપણે શું પસંદ કરીએ છીએ તેના ઉપરથી એ નક્કી થતું હોય છે કે આપણે ખરેખર કેવા છીએ? આપણે જેવા હોવા જોઈએ એવા છીએ ખરાં?

એકાંત અને એકલતા જુદી વસ્તુ છે. એકલા હોય એ પણ પોતાની સાથે હોય એવું જરૂરી નથી. બધાની સાથે હોય એ પણ પોતાનું એકાંત માણી શકતા હોય છે. એકાંત માટે જંગલમાં જવાની જરૂર નથી. એકાંત માટે કોઈ ચોક્કસ જગ્યા હોતી નથી. માણસનું મન એની સાથે હોવું જોઈએ. આપણું મન ભટકતું રહે છે. માણસ પોતાનામાં જ ખોવાઈ નથી શકતો. ઘણાં લોકો તો એવા ભટકી ગયા હોય છે કે પોતાને જ મળતાં નથી. આવા લોકો પાસે સમયથી માંડીને મૂડ સુધીનાં બહાનાં હોય છે. વિચારવાનો સમય જ ક્યાં મળે છે? મૂડ જ નથી હોતો. કોઈ એકલાં પડવા જ નથી દેતું. આખો દિવસ કોઈ ને કોઈથી ઘેરાયેલો રહું છું. થોડો સમય ક્યાંક ચાલ્યા જવું છે. આવી કેટલીય વાતો આપણે કરતાં અને સાંભળતા હોઈએ છીએ. સાચી વાત એ હોય છે કે આપણને આપણી સાથે રહેતાં જ આવડતું હોતું નથી કે ફાવતું હોતું નથી.

તમારી સાથે હોવ ત્યારે પણ તમે તમારી જાત સાથે કેવી વાતો કરો છો એ વધુ મહત્ત્વનું છે. હતાશામાં સરી પડતાં લોકો પણ વિચારો જ કરતાં હોય છે પણ એ વિચારો એને ખાઈ તરફ ઢસડી જતાં હોય છે. બૌદ્ધિકતા સંવાદથી જ આવે છે. બૌદ્ધિક લોકો સાથેનો સંવાદ અને આપણી જાત સાથેનો સંવાદ જ આપણી વિચારવાની દિશાઓ ખોલે છે. કેટલું વિચારવું, કેવું વિચારવું, શું વિચારવું એ આપણા કન્ટ્રોલમાં હોવું જોઈએ. કોઈની વાત સાંભળવા કાન માંડવો પડે છે પણ આપણી જ વાતનો અહેસાસ કરવા દિલ માંડવું પડે છે. બોલવાનું પણ આપણે, સાંભળવાનું પણ આપણે, વિચારવાનું પણ આપણે અને અનુસરવાનું પણ આપણે. જે માણસ પોતે પોતાનો ગુરુ થઈ શકે છે એને પછી કોઈની જરૂર પડતી નથી. પોતાના ગુરુ બનવા માટે શિષ્ય બનવાની ક્ષમતા હોવી જોઈએ. આપણને શિષ્ય બનવું ફાવતું નથી. આપણે તો આપણને ગુરુ જ સમજીએ છીએ અને આપણી જાત શિષ્ય જ બની રહે તેવું ઇચ્છતા રહીએ છીએ.

એક સંતે કહેલી આ વાત છે. એ સંતના કરોડો અનુયાયીઓ છે. એક વખત એ સંત તેના એક અનુયાયી સાથે કારમાં જતાં હતા. એરકન્ડિશન્ડ કારની બારીઓ બંધ હતી. કારની સ્પીડ સો કરતાં વધુ હતી. અનુયાયીને સતત એવું થતું કે આ સંતને એકાંત ક્યારે મળતું હશે? આખો દિવસ તો અનુયાયીઓથી ઘેરાયેલા હોય છે. અનુયાયીથી ન રહેવાયું. તેણે સંતને પૂછયું કે આ બધામાં તમે તમારા માટે કેવી રીતે સમય કાઢો છો? તમારી સાથે ક્યારે હોવ છો? સંત હસવા લાગ્યા. સંતે કહ્યું કે, ઉદાહરણ તો આપણી સામે જ છે. કારમાં એક માખી ઘૂસી ગઈ હતી. માખી કારમાં ઉડાઉડ કરતી હતી અને પોતાને જ્યાં જવું હોય ત્યાં જતી હતી. સંતે કહ્યું કે આ માખીને જુઓ છો? કાર સ્પીડમાં છે છતાં એ પોતાનું બેલેન્સ જાળવે છે. સ્પીડના કારણે તે ભટકાઈ જતી નથી, પછડાઈ જતી નથી. બસ, આવું જ હું શીખું છું અને કરું છું. જિંદગીની ગતિ તો કારની જેમ તેજ જ રહેવાની છે, ભીડ પણ રહેવાની છે. તમે તમારું બેલેન્સ જાળવી શકો તો તમે તમારી જાત સાથે રહી શકો. પોતાની સાથે રહેવા માટે તો આંખો બંધ કરવાની પણ જરૂર નથી. ખુલ્લી આંખોએ ટોળાની વચ્ચે તમે તમારી જાત સાથે રહી શકો. સવાલ એકાગ્રતાનો હોય છે.

આપણે બહાર એટલા બધા વહેતા અને ભટકતા રહીએ છીએ કે અંદરનો રસ્તો જ આપણે દેખાતો નથી. બધું જ તમારા માટે છે. આ સૃષ્ટિ, દરેક રંગો, દરેક જીવ, દરેક વાતાવરણ , દરેક સ્વજન અને દરેક સંબંધ તમારા માટે જ છે પણ તમે કેટલા તમારા માટે છો?દુનિયાને માણવી હોય તો પહેલાં પોતાને માણો, પોતાને માણવા માટે પોતાને જાણો. તમે તમને પૂરેપૂરા ઓળખો છો ખરાં? જરાક ચેક તો કરી જુઓ.

છેલ્લો સીન :

જે ગમે તે મળે એનું નામ સફળતા અને જે મળે એ ગમે એનું નામ સુખ

-અજ્ઞાત

(‘સંદેશ’, તા. 25 ઓગસ્ટ, 2013. રવિવાર. સંસ્કાર પૂર્તિ, ‘ચિંતનની પળે’ કોલમ)

Failure - my observation, analysis and philosophy!

Oh Yes, you didn't fail to reach here! Our whole self-worth is so tied up in succeeding, that we don’t realise that failure is necessary to achieve anything of real value.

I know you are sitting there having just read the opening to this post saying, what the hell are you talking about Jay?

You would find this very unusual to read, but I like the feeling of getting failed sometimes. It just becomes a inevitable part of your journey when you enjoy even your failure. Failure is just your plan/wish goes unwanted! Your intended objective does not go satisfied, you call it failure! Failure is absolutely necessary. Failure means learning, but its more than just a painful lesson you have to endure. Failure shouldn’t just be tolerated. It’s something that should be indulged in, because failure is an amazing opportunity. Failure is introducing yourself first-hand to an aspect of your business or life that can be improved upon.

Thomas Edison discovered 1,000 ways not to make a lightbulb before landing on a solution. Einstein's dead-end job as a patent clerk freed up his mind to imagine what might lie beyond Newtonian physics. Failure is a great teacher, if you're a willing student.
 
The way ice cream comes in various flavours, but the base is always vanilla, failure is no more different from it. Failure comes is various modes, but the base is same, disappointment! And not to forget, this is the state of mind! We have heard many people saying, happiness is a state of mind, age is also a state of mind, why not the failure? If you mind it, you will feel. Let us just not recall Mr. Rahul Gandhi, who recently threw a statement - Poverty is a state of mind! :)

It would be difficult to come across anyone who hasn’t failed ever – at anything, or even anyone who doesn’t know what it means. And yet so many times we get hassled by this familiar experience, instead of leveraging it. Embrace it, leverage it and by all means celebrate failure, because it precedes luck, success and happiness most times. Failure also draws us closer to the truth, that we’re mortals; draws us closer to God and brings in humility and builds character.

Well, what I am talking about is, failure is an essential part of any success, including life, and we should not let it discourage us or scare us.
Instead we should embrace failure, failure is how business’s grow, failure is how writers become published authors, failure is how garage bands become signed world touring bands.

It seems I fail to attract you yet in the article! Though this makes me more cautious to write those contents which really pumps you up and motivate! In my completely personal opinion, there are following modes of failures!

1. Failure in Relationship : One of the very rare failure for me as I guard a different nature to bow down and have a let-go thinking. But there are certain areas, certain circumstances where people fail to keep the relationship. In whatever relations I've failed, I tell myself that thanks to the relationship, you've learned more about yourself — what you can deal with, what you can't, and what you yourself need to improve on. You're a little more realistic about what's out there, and who you are.
   
   
2. Failure in goals : Here comes an interesting fact that we do set goals, but we have to identify what kind of goal are they. Short term or long term? If short term goal fails, we can always take an alternate to reach out to the milestone to sail towards long term one. Without wasting a time and crying on why you failed, you have to immediately jump on thinking of an alternate and implement. If you just keep thinking, it will only be a thinking, rather you should act on it. If a long term goal fails, it becomes hard to come out of a shock as everybody can understand. But you are not everybody, you are a unique character. You would be counted special if you plan to use same energy, same achievement in a little different goal. Thus you would be utilising all your hardwork into a fruitful and alternatively similar goal. For example, you played a lot of cricket for your state team,but failed to get listed into Indian team. You should not stop, rather apply for the job of a coach, an academy, a sports company. Thus you utilise the roads you have visited, the skills you have in an alternate way. We can talk many exmaples of such a philosophy.


3. Failure in Business : Recession is very motivating. I admit, I have failed heavily in my business plans recently, but that has give me more energy and motivation to redo the things with better plan. Due to this failure, I am slowed down a bit, I can sit down and think more deeply. It gives me more time to think for any future decisions to take. It gives me more ideas to implement, more tricks to adjust to whatever conditions, more products to work on, more contributions to do, more to read, more to explore on any topic. The way everything fails, this applies to business, as much as it applies to anything else in one’s life. We’re consciously trying to build this into the culture of our still budding company by acknowledging failure when it happens and rewarding in some form, quick failures. For failing quickly could save us a lot of time and money, so we can then fail somewhere else, until we figure what works. We’re still working on the stigma attached to failure, to remove the negative connotation and bring in a positive one.

"You can only find the strength of the iron to weigh a weight, only when it fails."

Celebrate Failure

It's time to stop hiding your failures and share them with the world! We know you've failed. Everyone has. But because most people are too ashamed to talk about their failures, they keep happening over and over to different people.

Ways to overcome and learn from Failure:
JD Roth has developed a system for responding to small mistakes. Namely,

• Figure out what went wrong. When I make a mistake, I take time to analyze why it occurred. Lack of mindfulness is the source of many of my financial mistakes. Sad but true. Observe your mistake/failure as a 3rd person. You will get answers.

• Make a plan to prevent the future failure. As you have burnt hands in the past, you can plan your next move well. If you are not going to face it again, you can guide others well and earn more respect.

• View each failure as temporary and isolated. No problem is that bigger to break you. Count it as just a temp thing, isolate it and throw it out of your mind. I don't let small failures bother me is that I've come to recognize that all these tiny errors, while annoying, actually make me a better person. These little failures are the price I pay in order to find success.

If you have questions on my philosophy, feel free to write back a comment. I would love to discuss and have a chance to help anyone overcome a failure.

Finally, I love to fail, fail well and fail successfully.

Thanks,
Jay.

Courtesy: Various experiences, observations and articles I've read.

પાળી રહ્યો છું ઈચ્છાઓ પિંજરે ઘણી,એક એક ગણીને એ સૌ આઝાદ પણ કરું!

ઊમેરું શું હવે ને શું બાદ પણ કરું?
શું શું ભૂલું અહીંથી, શું યાદ પણ કરું?

બોલી, કશુંક બોલી, વિખવાદ પણ કરું!
ને મૌન સાધી જબરો સંવાદ પણ કરું!

પામ્યો છું ઊડવાને આકાશ હું અસીમ,
આંખો ઉઘાડી એને મર્યાદ પણ કરું!

પાળી રહ્યો છું ઈચ્છાઓ પિંજરે ઘણી,
એક એક ગણીને એ સૌ આઝાદ પણ કરું!

ભૂલો થશે જીવનમાં નાની-મોટી ‘સુધીર’,
ફટ! ભૂલ એની એ જો એકાદ પણ કરું!

- સુધીર પટેલ.

અત્યારે કાં વીજળી નો ઘોંઘાટ, મારું મૌન નઈ સાંભળવાનું? હાલ જ તો શિયાળો પત્યો, ઉનાળા ને કૂદી જવાનું?

હે ઇશ્વર,

ગજબ હોં તુ તો!

અત્યારે કાં વીજળી નો ઘોંઘાટ,
મારું મૌન નઈ સાંભળવાનું?

હાલ જ તો શિયાળો પત્યો,
ઉનાળા ને કૂદી જવાનું?

હમણાં જ તો જન્મ્યો,
ને તરત જ મોત મોકલવાનુ?

જીત ની ખુશી હજી ઓસરી નથી,
ને આવ્યું બીજી લડત લડવાનું?

હાલ જ તો તરતાં શીખવાડ્યું,
ત્યાં તો પૂર લાવવાનું?

હમણાં તો આંખ મીંચી'તી મેં,
ત્યાં જ સૂરજ ને ઉઠવાનું?

જે સુખ ને હું જીવ ની જેમ સાચવું,
એને એક દિ' ના મેહમાન નીકળવાનું?

હું તો સમંદર જેવું વિશાળ મન રાખી ને જીવું,
તો તારે ઓટ લાવ્યા કરવાનું?

સોય માં માંડમાંડ દોરો પરોવ્યો,
ત્યાં જ કોકડી ને ખૂટી જવાનું?

મસ્ત સપનાં સજાવી આગળ દોડયો ભર તડકે,
ત્યાં જ મ્રુગજળ ને ઓસરી જવાનું?

વસંત માં ગુલમહોર થઈ ખીલવાની વાત હતી,
ને પાનખર થઈ વરસી પડવાનું?

કાચ જેવી પારદર્શિતા અપનાવી મેં,
તો તારે પથ્થર સાથે ટકરાવવાનું?

મંજીલ ભણી નીકળ્યો 'જય' કરવા,
ત્યાં તારે સાંજ થઈ ત્રાટકવાનું?

હાથ ફફડે આ લખતાં લખતાં,
ત્યાં જ શાહી નું ખૂટી જવાનું?

- જય વોરા

મને પણ શિખવાડી દે આ ભૂલવાની કલા!

મને પણ શિખવાડી દે આ ભૂલવાની કલા,
મણ મણ નો ભાર લાગે યાદ તારી બલા,
સૂરજ કેડે ઊગમવા તો બંદા એક્લા ચલા,
આમ રાતો જાગી ને રોવાનું રોજ ક્યાં સુધી ભલા!
- જય વોરા

કોણ જાણે કેમ જીત્યો હારવા ની બાબતે!

કોણ જાણે કેમ જીત્યો હારવા ની બાબતે,
રોજ હું ખોટો પડ્યો છું ધારવા ની બાબતે.
 

સૌને બચાવ્યા, ડૂબ્યો હું જ તારવા ની બાબતે,
જાણે થાક્યો બોલતાં ભરબજારે, દોડવા ની બાબતે!


ભૂતકાળ માં જ સર્યો જાઊં,ભવિષ્ય ભાખવા ની બાબતે,
ખાધાં ખારા કે મીઠાં, જલન ઝાંઝવા ચાખવા ની બાબતે!

- જય વોરા

Updating as it comes in mind!

મીરાં તો કૃષ્ણની જ, પણ રાધાનો કાન.
અંકિત થઈ ચુકી તું, હવે તારા બંધન નુ શું ચૂકવું લગાન?
આ મૂશળધાર વરસાદ માં, ભીંજાવામાં ક્યાં ધ્યાન!
તારા સ્મિત માં ડૂબી જતો, ભલે ને છીછરો મને તું માન!

બહુ અઘરો ફસાયો આ તો હું તારી મહોબ્બત માં,
ના તું કેદ કરી શકી, ના હું ફરાર થઈ શક્યો!
In progress~~~~

- જય વોરા

મૌત તો માત્ર નામ થી બદનામ, સાચી તક્લીફ તો યારો જિંદગી જ અપાવે છે!

કોણ જાણે કેમ આ શોર-બકોર-ઉહાપોહ,

આખી દુનિયા ને જગાવે/ગજાવે છે,

જ્યાં જોઉં ત્યાં સૌને,

મૌત નો જ ડર સતાવે છે;

ભગવાન પણ બિચારો જીવતે જીવત,

એ સત્ય જાણી અફ્સોસ મનાવે છે,

સૃષ્ટિ બનાવી ને મેં શું ધાડ મારી,

મારા બનાવેલા જ આજ મને બનાવે છે.

મરજીવા, સૈનિકો, પીડિતો, કેદીઓ,

યમરાજ સહિત સૌ એક સૂરે સમજાવે છે,

બિન્દાસ અલમસ્ત જીવવા મળે છે તો,

મન ભરી ને જીવી લે ને ખટપટ વગર,

મૌત તો માત્ર નામ થી બદનામ છે 'જય',
સાચી તક્લીફ તો યારો જિંદગી જ અપાવે છે!

- જય વોરા

સપ્ટેમ્બર માં ચોમાસું અને ક્લાયંટ નો બબડાટ!

એક તો આ પ્રોજેક્ટ ની ડેડલાઈન ગભરાવે,
અને બીજો આ વરસાદ નો પડછંદ ઘઘડાટ,
આગ લાગે ત્યારે જ કૂવો ખોદવાની આદત છે ઊભરાટ,
સપ્ટેમ્બર માં ચોમાસું અને ક્લાયંટ નો બબડાટ!

- જય વોરા ( Thoughts at the time of Project submission

) !

Maula mere le le meri jaan - keep the faith in the religion and the country!

I am writing this because I cried today, no really there is no pain however. This is just a sense of Patriotism !

The religion of humanitarianism...food for thought.

No no no, I am not writing this because its an Independence day today. To be honest, having holidays on Independence day for me does not make any difference. It has been just a one more NULL day in life. I hope majority of you agree. I believe work should be done with double integrity on such days. And I know a very very few will agree.

Anyways, I was just having a last bite of my dinner now and I switched a channel and moved to Sony Max and my remote had to be put aside and I forgot I was eating something. Guys, I was listening 'Maula mere le le meri jaan……..' from Chak De India, truly a superb movie, one of my favourites. Fantastic, emotional, number one,- whatsoever best objectives to be applied - song this is.

This song is one of the very very very rare things which have made me cry...O boss, what a meaning is displays. And the voice of Krishna, truly saddening.

It talks about the relationship between a patriot and his country and how he chooses to fight back to prove his love. The feel of this song is truly something else when watched in the movie.

Each time I hear the song, it touches a chord. Initially I didn't get the word, till I realized its significance.

The Lyrics go as:

  

[Teeja tera rang thaa mai toh
Teeja teraa rang thaa mai toh
jiya tere dhang se mai toh
tu hi thaa maula tu hi aan
Maula mere le le meri jaan ] 2

I am adorned by your colors
I have lived by your traditions
You are my Lord, my pride
Take my life its yours, My Lord

Tere sang kheli holi
Tere sang ki diwali
Tere angno ki chhaya
Tere sang saawan aaya
Fer le too chaahe nazre
Chaahe yeh chura le
Laut ke too aaega re shart laga le

With you I have played Holi
And with you celebrated Diwali
In your courtyard I found shade
In your company the rains arrived
Now you can turn away from me if you want
But you will return, I am certain

Teeja tera rang thaa mai toh
Teeja tera rang thaa mai toh
jiya tere dhang se mai toh
Tu hi thaa maula tu hi aan
Maula mere le le meri jaan ...!

Mitti meri thi bhoori
Wohi mere ghee aur choori
Wohi raanjhe mere wo heer
Wohi sevaiyaan wahi kheer
Tujhse hi roothnaa mujhe hi manaana
Teraa mera naata koi dooja naa jaana

You are my earth
You are my Ghee and Churi(sweet)
You are my Ranjha and you are my Heer(star crossed lovers)
You are my sevaiyaan and my kheer (sweet)
You are the one I get angry with and the one I makeup with
No one else can understand our relationship

Teeja tera rang thaa mai toh
Teeja tera rang thaa mai toh
Jiya tere dhang se mai toh
Tu hi thaa maula tu hi aan
Maula mere le le meri jaan ! 

I was just looking for the meanings of each line. I remember It was Kapil Devani, who made me aware about the lyrics when he shared them on orkut.

Teeja rang, the third colour of the flag, the green in our flag that connotes the Indian farmer or as many say the Indian muslim. Our founding fathers chose our flag with care. Our politics is based on subtle messages, we as a nation hate being direct so if peace was the white then the saffron and the green symbolized the two communities that make the largest part of the nation, and the white probably was a hope for relations between both communities to be peaceful. Or so I feel.

Basically, the world hasn't collapsed yet and never will because rational thinkers, humanitarians, exist. One's religion should be one's personal affair, but people hardly ever think over things - they mostly go with the flow.

I am not Muslim so I just see those things. Others who are, I know, must feel very bad actually experiencing these circumstances. I am seeing the festival of Ramadan closely since very long. I am just growing up and I have begun to see differences in society - that never existed till I was in school/ college... strange! But I think if we are better thinkers, we can win over the lesser thinkers and shouters and short-term-self-gainers. I won't name those friends of mine, but they are experiencing many difficulties in getting their own homes just because they are Muslims, what a crap is this!

Please, Love and respect everyone. I can write pages and pages in such a topic, but I don't want to raise questions and thus heading to long discussions.

My religion is: 1. My Duty 2. Law 3. My Passion 4. Making someone smile and motivate !

Jay Hind.


GOD bless you!

મરણ તો આવે ત્યારે વાત !

મરણ તો આવે ત્યારે વાત
અત્યારે તો જીવન સાથે ગમતી મુલાકાત.

ખીલવાનો આનંદ હોય છે,
ખરવાની કોઈ યાદ નથી.
સુગંધ જેવો ભીનો ભીનો
વરદાન સમો વરસાદ નથી.

સોના જેવો દિવસ, રૂપા જેવી રાત
મરણ તો આવે ત્યારે વાત

હરતા રહેવું, ફરતા રહેવું
ઝરણાની જેમ વહેતા રહેવું
મહેફિલને મનભરીને માણી
જલસા જલસા કહેતા રહેવું

જીવન અને મરણની વચ્ચે નહીં પ્રશ્નો, પંચાત.
મરણ તો આવે ત્યારે વાત.

મૃત્યુ જેટલું મોટું પૂર્ણવિરામ કોઈ નથી!

આંખ તો મારી આથમી રહી, કાનના કૂવા ખાલી.
એક પછી એક ઇન્દ્રિય કહે : હમણાં હું તો ચાલી.

શ્વાસના થાક્યા વણઝારાનો નાકથી છૂટે નાતો,
ચીમળાયેલી ચામડીને સ્પર્શ નથી વરતાતો.

સૂકા હોઠની પાસે રાખો ગંગાજળને ઝાલી,
એક પછી એક ઇન્દ્રિય કહે : અબઘડી હું ચાલી.

નસના ધોરી રસ્તા તૂટ્યા, લોહીનો ડૂબે લય.
સ્મરણમાં તો કંઈ કશું નહિ, વહી ગયેલી વય.

પંખી ઉડ્યું જાય ને ...પછી કંપે જરી ડાળી

- સુરેશ દલાલ

મરણનો માર્ગ શૂરો !

દિવસ તો હમણાં શરુ થયો ને સાંજ પડે કે પુરો.
ક્યારેક ક્યારેક અહીં ઉગે છે ચંદ્ર પૂર્ણ, મધુરો.

આમ ને આમ આ શૈશવ વીત્યું
ને વહી ગયું આ યૌવન,
વનપ્રવેશની પાછળ પાછળ
ધસી આવતું ઘડપણ.

સ્વાદ બધોયે ચાખી લીધો : ખાટો, મીઠો, તૂરો.
દિવસ તો હમણાં શરુ થયો ને સાંજ પડે કે પુરો.

હવે બારણાં પાછળ ક્યાંક તો
લપાઈ બેઠું મરણ,
એણે માટે એકસરખા છે
વાઘ હોય કે હરણ.

ઝંખો, ઝૂરો, કરો કંઈ પણ : પણ મરણનો માર્ગ શૂરો,
દિવસ તો હમણાં શરુ થયો ને સાંજ પડે કે પુરો.

- સુરેશ દલાલ

શાંતિ નો સનેપાત !

વાતાવરણ
અકળામણું, ભારે
શાંતિ ક્યાંથી?

ઘડી બે ઘડી
હાશકારા ની શોધ,
વૈભવ માંથી?

રાત દિવસ,
એક કરવા મથું,
દિવસ રાત!

જડ ચેતન,
પેટાળ, કણ-કણ;
અંતરિક્ષ માં!

દીવો લઈને,
કે સૂર્ય તળે શોધું,
તિમિર માંથી!

સાંધું એક તો,
તુટે તેર છેડલા,
સંબંધો માંથી.

જન્મ લઈને,
આ તો જાણે મેં બાંધ્યો,
સફેદ હાથી!

- જય વોરા

જરાક અંતર માંથી !

આજે ફરી એક વાર થાકી ને આવ્યો, મોડો મોડો જમવા બેઠો. વાગોળતાં વાગોળતાં અમુક પંક્તિઓ વિચારાઇ ગઈ.

ખબર છે કે બહુ જોરદાર નથી લખ્યું, પણ લાવો ને પોસ્ટ કરી દઊં !

========

સપનાં ક્યાંથી આવે?
નીંદર ક્યાં પૂરી થાય છે!

ફરિયાદ કોને કરૂં,
કોને સંભળાય છે?

લડું કોની જોડે જ્યારે ખબર જ છે કે,
સમય નો જ 'જય' થાય છે!

- જય વોરા

========

ખુલ્લી આંખે સપના જેવું લાગે છે !
આંખો દ્રારા અપેક્ષાઓને તાગે છે !
ખીંટી ઉપર ખુદની ઇચ્છા ટાંગે છે !

- શોભિત દેસાઇ

========

શબ્દ મધ્યે સ્વર્ગ છે, સમજાય તો,
એ જ એનો અર્થ છે, સમજાય તો.

પ્રશ્ન છે તો ઉત્તરો એના હશે,
સાવ સીધો તર્ક છે, સમજાય તો.

કોઈ ના બોલે છતાં સહુ સાંભળે,
એ જ સાચું પર્વ છે, સમજાય તો.

આ કલમ પર છે નિયંત્રણ કોકનું,
ને મને એ ગર્વ છે, સમજાય તો.

- ઉર્વીશ વસાવડા

સુખ નું સરનામુ આપો !

                   

ગીત 

સુખ નું  સરનામુ આપો….  સુખ નું સરનામુ આપો

જીવનના કોઇ એક પાના પર એનો નકશો  છાપો.

સુખ નું સરનામુ  આપો…….

સૌથી  પહેલા એ સમજાવો   ક્યાંથી નીકળવાનું

કઇ તરફ  આગળ વધવાનું ને ક્યાં ક્યાં વળવાનું

એના   ઘરનો  રંગ  કયો છે   ક્યાં છે એનો ઝાંપો..

સુખ નું સરનામુ  આપો…….

ચરણ   લઇને   દોડું  સાથે   રાખું   ખુલ્લી  આંખો

ક્યાંક   છુપાયું   હોય   આભમાં  તો  ફેલાવું પાંખો

મળતું   હો  જો   મધદરિયે  તો વહેતો મૂકું   તરાપો

સુખ નું સરનામુ  આપો…….

કેટલા    ગાંઉ,   જોજન,   ફલાંગ કહો   કેટલું દૂર

ડગ   માડું..   કે મારું  છલાંગ…. કહો   કેટલું  દૂર

મન   અને   મૃગજળ   વચ્ચેનું અંતર કોઇ માપો

સુખ નું સરનામુ  આપો…….

                          મિત્રો, રંગમંચનો  પ્રભાવ સાંપ્રત  સમાજમા  વરસોથી રહ્યો છે. ઘટેલી ઘટનાઓ, વાર્તાઓ, નાટકો, નૃત્યનાટિકાઓ, શેર- શાયરી, કવિતા, ગીત,  ગઝલ   આ તમામ  સાહિત્ય  અખબારોમા, સામાયિકોમા  કે   પુસ્તકાલયોની   વાંચનસામગ્રીમા  જે તે સમયે   અથવા સમય જતા મળી આવતું હોય છે. પરંતુ  એ જ  સાહિત્ય  ની અભિવ્યક્તિ  કે  રજૂઆત જ્યારે  રંગમંચના તખ્તા પરથી થાય છે  ને ત્યારે ..  ! સમાજના બુધ્ધિશાળી વર્ગને તો આકર્ષે છે પણ સાથે સાથે   સામન્ય અને સરેરાશ માનવીને પણ  સાહિત્યના અને   ભાષાના મૂળ,  ઊંડાણ  અને તત્વ સુધી  આવવા મજબૂર કરે છે.    મિત્રો .. પ્રસ્તૃત  વીડિયો ક્લીપમા  જાણીતા કવિ  ડૉ.શ્યામલ મુન્શીનુ આ ગીત  એમનાજ  સ્વરમા મે જ્યારે મુશાયરાના મંચ પરથી સાંભળેલું   ત્યારે જ   દિલને  સ્પર્શી ગયું હતુ  અને  એટલે જ  આ સામગ્રી   મારા પૂરતી ન રાખતા  તમારી સાથે Share   કરું છું.  મિત્રો…    ગીતના  વિષયતત્વનુ બારીકાઇથી ચિંતન  કરવાથી   આપણને આપણો જ   પડછાયો ગીતમા    હૂબહુ  દેખાઇ આવશે.. આ મારો  દાવો નથી.. પણ… વિશ્વાસ છે.. અને  જો  એમ ના થાય તો..   માનજો કે  આપણા    ’હોવાપણા’  મા કંઇક   ખામી છે.. ગીતનુ શબ્દાંકન  એ એમની સશક્ત કલમ અને કવિત્વનો તો  પૂરાવો છે  જ પણ સાથે  સાથે  ગીતનું સ્વરાંકન  અને એમના અવાજની ખૂબસૂરતી… ક્યા બાત  હૈ.. મિત્રો..  આ ત્રણે વાતનો સમન્વય ત્યારે જ શક્ય બને .. જ્યારે ..  માનવી બંને હાથ જોડી  નતમસ્તકે  મા સરસ્વતીના  ચરણમા  પથરાયો હોય અને મા સરસ્વતીનો હાથ મસ્તક પર ધરાર અડ્ડી ને  હોય…  મિત્રો.. આ  તો  મારા દિલની વાચા છે એટલા માટે  આટલુ લખી ગયો..  બાકી ..    આમ પણ   આ  મુન્શી ત્રિપુટિ  ડો.શ્યામલભાઇ, શૌમિલભાઇ અને આરતીબેન થી  ગુજરાતી સાહિત્યજગત ક્યાં અજાણ્યુ છે..  શ્યામલભાઇના  કાવ્યપઠન પછી  શ્રોતા અને ભાવકોની  દાદ … તમે જાતે જ જોઇલો ને…

ડૉ. શ્યામલ મુન્શી

 (વીડિયો સૌજન્ય :  શિકાગો આર્ટ સર્કલના ભંડોળ માંથી )

સૌજન્ય

આંખમાં દઇ નિરાંતનું સપનું, દોડતો મારોમાર રાખ્યો તેં!!!

હાથમાં કારોબાર રાખ્યો તેં,

ને મને બારોબાર રાખ્યો તેં!!!

એક ડગ છૂટથી ભરી ન શકું,
ખીણની ધારોધાર રાખ્યો તેં!!!

 
કોણ છું કોઈ દિ’ કળી ન શકું,
ભેદ પણ ભારોભાર રાખ્યો તેં!!!

આંખમાં દઇ નિરાંતનું સપનું,
દોડતો મારોમાર રાખ્યો તેં!!!

શ્વાસ સાથે જ ઉચ્છવાસ દીધા,
મોતની હારોહાર રાખ્યો તેં!!!

- મનોજ ખંડેરીયા 

- સ્વર/સ્વરાંકન: રવિન નાયક

( ગઝલ સાંભળવા આ લીંક પર ક્લિક કરશો )

http://rankaar.com/blog/archives/940

જીવન છે કુરુક્ષેત્ર,આપણે જ કૌરવ-પાંડવ, અધર્મથી લડીશું, હવે કુરુક્ષેત્ર છોડવું નથી.

ઘણું મંથન કરવું છે, મનન છોડવું નથી,
વિષ મળે યા અમૃત, મુખ મોડવું નથી .

જીવન છે કુરુક્ષેત્ર,આપણે જ કૌરવ-પાંડવ,
અધર્મથી લડીશું, હવે કુરુક્ષેત્ર છોડવું નથી.

એની નિયતી મુજબ એ ખુદ ખરી જશે
હાથે કરી મારે એકે ફૂલ તોડવું નથી.

સપનામાં બીજ હોય છે હકીકતનું ઘણીવાર,
એકેય નાજુક સ્વપ્ન હવે રોળવું નથી.

મન છે દર્પણ સમ , ઠેસ લાગતાં જ તુટે,
સંજોગોના પથ્થરથી એ દર્પણ ફોડવું નથી.

પડઘાય છે શહેરમાં કઇં કેટલા અવાજો,
કર મૌનથી સંવાદ 'જય' ! કઇં બોલવું નથી.

- નિમિશા મિસ્ત્રી

કોને કહેવું હું મારાથી રિસાઈ ગયેલો માણસ છું!!!

હૈયે તો છું  પણ હોઠેથી  ભુલાઈ   ગયેલો માણસ છું,
હું  મારા ડાબા હાથે ક્યાંક મુકાઈ  ગયેલો  માણસ છું.

સૌ  જાણે છે કે  ચાવું છું  પાન હું  હંમેશા મઘમઘતાં,
હર  પિચકારીમાં  રોજ અહીં થૂંકાઈ ગયેલો માણસ છું.

પાણીમાં પડેલા કાગળના અક્ષર જેવા  છે શ્વાસ બધા,
જીવું    છું   ઝાંખું પાંખું હું  ભુંસાઈ ગયેલો માણસ છું.

પાણીનો છે આભાસ એવો લાગું છું સ્વયં દરિયા જેવો,
કંઈ એવી તરસથી  રણ જેવું સુકાઈ ગયેલો માણસ છું.

કયારેક   એવું પણ લાગે છે આ વસ્તીમાં વસનારાને,
એક  સાવ બજારૂ ઓરત છું ચૂંથાઈ ગયેલો માણસ છું.

સૌ આવી ગુનાહો પોતાના કબૂલીને મનાવે છે 'જય',
કોને  કહેવું  હું  મારાથી   રિસાઈ  ગયેલો   માણસ છું.

- રાજેશ વ્યાસ ‘મિસ્કીન’

સ્નેહની દોરી !

 

 

સહેજ ભીની સહેજ કોરી હોય છે,

લાગણી તો ચંચળ છોરી હોય છે....

હોય છે રંગીન પતંગો બધાની પાસે,

પણ બહુ જ ઓછા પાસે સ્નેહની દોરી હોય છે!!!